Wright Kardeşler, ilk motorlu uçağı yapan ünlü kardeşlerdir. Ohio, Daytonlu iki bisiklet ustası olan Wilbur ve Orville Wright, 1899’da kuşların nasıl uçtukları ile ilgili kendilerine ipucu verebilecek her şeyi sistemli bir biçimde incelemeye başladılar.
Bilimsel eserlerde ve eski bireylerin tecrübeleri içinde kendi işlerine yarayacak hiçbir şey olmadığını kısa bir sürede anlayan Wright kardeşler yalnızca Berlin yakınlarındaki bir tepe üzerinden planörle uçuş denemeleri yapan ve bu hususta çok dikkatli notlar tutan Alman mühendisi Otto Lilienthal’in çalışmaları vardı.
Orville Wright |
Lilienthal kuşların uçmalarını çok yakında zamandan incelediği için planörünün bir kuşu andırmasına fazla şaşmamak gerekir. Lakin o içlerinde ünlü ressam Leonardo Da Vinci’nin de olduğu bir çoklarını cezbeden tuzağa, yani kuş uçuşunu temsil eden kanat çırpma olayının cazibesine kapılmadı. Lilienthal uçabilecek bir uçağın havayla temas halinde olan sabit bir kanadı olması gerektiğini gösterdi. Kararlı bir uçuşu gerçekleştirebilmek için gerekli kontrol yalnızca onun dile getirdiği böyle bir kanat aracılığıyla sağlanabilirdi ve bu hususta Wright kardeşler de onunla uyuşuyordu.
Wilbur Wright |
Wilbur ve Orville Wright bilimsel öğrenim görmemişler, liseden sonra yüksek bir okulda gitmemişlerdi. Lakin uçma bölgesindeki çalışmalarını ilerletirken kendi bilimsel yönlerini de model uçaklar, uçurtmalar, insan taşıyan planörler ile yaptıkları yüzlerce deney aracılığıyla bu hususta bilimsel bir eser hazırlayacak kadar ilerlettiler. Hatta bir araya getirdikları 200’den fazla farklı tipteki kanatları denemek için bir rüzgar tüneli dahi yaptılar.
Wright kardeşlerin 17 Aralık 1903 tarihinde North Carolina’da Orville’in kontrolünde havalanan ilk uçağı aerodinamik ses teorisine bağlı kalınarak yapılmıştı.
O günkü son denemesinde ise, bu süre 59 saniyeye çıkmıştı ve 280 metrelik bir mesafeye uçmuştu. Daha sonra uçaklarını geliştirdiler ve 1904 senesinde uçağa havada dönüşler yaptırarak, geri dönmek suretiyle kalktıkları noktaya inmeyi başardılar.
Wright kardeşler, iyi bir uçak tasarımında kanadın ani esen şiddetli rüzgarların zararlı etkisiyle sert havanın aşağı ve yukarı çekici etkisine karşın pilotun düzeltmesiyle kanadın daha uygun bir vaziyet almasını sağlayan bir mekanizma bulunması gerektiğini anladılar. Kuşları gözleyerek sert havalarda uçuş düzeylerini korumak için kanat uçlarını nasıl büktüklerini not aldılar. Kanat bükmeyi planörlerinin kanatlarının uçaklarını bir mekanizma yardımıyla eğerek taklit ettiler. Deneylerinden bunun işe yarayacağını tahmin etmişlerdir. Gerçekten de işe yaramıştır. Kanat eğmenin uçuş aerodinamiğini nasıl etkilediğini doğru bir biçimde tahmin ettiler ve anladılar.
Wright Kardeşler artık uçabilen bir uçak yaratmışlardı ama onu nasıl uçuracaklarını bilmiyorlardı. Bunu onlara gösterebilecek ne bir kitap ne de bir öğretmen vardı. Yavaş yavaş ve metotlu bir biçimde uçakla dönüş yapabileceklerinden fazla zaman önce emin olmuşlardı. Daha ilk denemelerinde uçak tam bir daire dönüşünü rahatlıkla tamamlayarak havalandıkları noktanın yanına indi. Uçak dizaynı, diğerleri Wright kardeşlerinin düzeysine gelinceye kadar bir süre olduğu yerde saydı. Pilotun kanadın üzerine yatık bir biçimde durmaktan kurtarıp oturmasını yarayacak bir yer yapılması gibi zorunlu bir takım şeyler gerekiyordu. Wright kardeşler pilotun oturabildiği bir uçak dizaynı hazırladılar.
Ayrıca bir de iniş takımı yaparak kendilerini ilk uçuşlarında yanlarında taşıdıkları
tekerlekli kriko ve monoraydan kurtardılar.